۹.۴.۸۹

چه‌پکه‌شێعرێکی "سافۆ"


وه‌رگێڕانی:
له‌یلا ساڵحی

1
خۆشم ده‌وێ
هه‌ر شتێک منی خۆش بوێ.
من پێم وایه‌
ئه‌وین
به‌شێکی له‌ هه‌تاو پێ بڕاوه‌.
2
هۆ وشه‌کان
ئه‌گه‌ر ئێوه‌ش هێزوگوڕێکتان تێدابێ
زمانی من نه‌مرتان ده‌کا.
3
به‌یان
گوڵێکی تاوسی زێڕین بوو
به‌ ده‌م ئاسۆگ و ده‌ریاوه‌.

4
نیوه‌ڕۆیان
ئه‌و ده‌مه‌ی هاڵاوی گه‌رما
ده‌که‌وێ و
ئه‌ستوونی خاک ده‌توێته‌وه‌،
ئاهه‌نگیک ساز ده‌که‌ن سیسرکه‌کان
به‌لێکدانی باڵه‌کانیان
له‌ توێی"نیوپه‌رده‌یه‌ک"دا.
5
ئێوارانه‌
کیژۆڵه‌کان گوڵێک ده‌چنن
به‌ ته‌نیا هه‌ر بۆ بووکه‌کان.
6
هیسپرووس
ئه‌تۆ شوانی ئێوارانی
وه‌ک رانه‌ مه‌ڕ ده‌یهێنیه‌وه‌ بۆ ماڵێ
هه‌موو ئه‌و شته‌ی سپێده‌
به‌ره‌به‌یان بڵاوی ده‌کاته‌وه‌.
ئه‌تۆی که‌ خه‌و ده‌هێنیه‌وه‌ به‌ره‌و ماڵێ
هه‌ر وه‌ک مێگه‌لی مه‌ڕ و بزنه‌کان.
هه‌ر تۆش منداڵ
له‌ باو‌شی دایکی ده‌ردێنێ.
7
تریفه‌ ده‌به‌خشێ مانگ ،به‌ شه‌وه‌کان
کیژه‌کانیش
جێگه‌یه‌ک ده‌دۆزنه‌وه‌ که‌ دانیشن
وه‌ک رۆنیشتن له‌ ده‌وری میحڕابێک.
8
ئه‌ستێره‌کان له‌ ده‌وری مانگ
روخساری رووناکی خۆیان ده‌شارنه‌وه‌
له‌ ناو له‌پی ده‌ستیان دا
ئه‌و ده‌مه‌ی که‌ مانگی ته‌واو
له‌ ئاسمانه‌وه‌
به‌ تریفه‌که‌ی زێو ده‌ڕێژێته‌ سه‌ر عه‌رز.
9
ئێسکی رانه‌ قه‌ڵه‌وه‌کانی
بزنێکی سپی
بۆ تۆ قوربانی ده‌که‌م
له‌ چه‌قی میحڕابت دا.

10
ئه‌ستێره‌کان هه‌ڵدێن
وه‌ک ته‌ڵاشی پنجی داره‌ کاژه‌کان
له‌ ناو کوچکاوری مانگ دا.
ئاگر پڕیشکه‌ی لێ ده‌بێته‌وه‌ و
په‌ل ده‌بزێوێ
هه‌تا زه‌وین.
11
خه‌و
تاریکی چڕوپڕی خۆی ده‌ڕێژێ
به‌سه‌ر چاوه‌کانی ئه‌ودا.
سه‌ری خستۆته‌ سه‌ر مه‌مکی
کیژۆڵه‌یه‌ک.
12
مانگ،سه‌رتاپێ زێڕپۆش
خزمه‌تکاری ئافرۆدیته‌.
وێده‌چێ شه‌و
هه‌ر بۆ من درێژ بێته‌وه‌.
13
خه‌و لێکده‌نێ
چاوه‌کانی
له‌ شه‌وێک دا
له‌ شه‌وێکی ته‌واودا.
منیش له‌ناو پێخه‌فه‌ نه‌رمه‌که‌ی خۆم دا
له‌شی ماندووم
ده‌کێشمه‌وه‌.


14
مانگ و ئه‌ستیره‌ی کۆ رۆچوون و
له‌ تاریکی دا خنکاون.
له‌ جامی شه‌و
که‌لاو ده‌کا زه‌مان.
هه‌ر من،
داخ وجه‌خار،هه‌ر منم
که‌ تاق و ته‌نیا
ده‌چمه‌ توێی نوێنی خه‌وه‌وه‌.
15
من پێم وایه‌ که‌ ته‌نانه‌ت
ناتوانم
ئاسمان بگرمه‌ ئامێز.
16
هاته‌ لای پێخه‌فه‌که‌م
به"‌کاڵه"‌کانی یه‌وه‌...به‌یانی،
هه‌ڵیشی ستاندم
هه‌ر ئه‌و کاته‌.
17
نازانم بۆچی
دووپات بوومه‌ته‌وه‌.
18
له‌ خه‌یاڵ دا
من له‌گه‌ڵت دواوم-گه‌لێک!
ئه‌ی خاتوو خوا،کیسپریس.



19
هۆ سافۆ
تۆ ده‌توانی چی ببه‌خشی
به‌و که‌سه‌ی که‌خۆی به‌ وێنه‌ی ئافرۆدیت
خاوه‌نی هه‌موو شتێکه‌؟
20
ئه‌ی کیپریس"
"کریتا"جێ بێڵه‌،وه‌ره‌
بۆ خۆت ده‌زانی بۆ کوێ،
له‌ ژێر تاجی گه‌ڵاکان دا،
ئێره‌ دارستانی تۆیه‌.
21
له‌ میحڕاب دووکه‌ڵ هه‌ڵده‌ستێ و
ئاو دێته‌ خوار له‌ به‌رزایی
به‌ ده‌م سترانه‌وه‌ له‌ ژێر دار به‌هێکانه‌وه‌
بۆ ژێر سێبه‌ری سووره‌گوڵ.

خه‌و ده‌تکێ
له‌ خشه‌خشی گه‌ڵاکان.
ده‌ڕژێته‌ سه‌ر خاک و
ده‌ڕژێته‌ چاوه‌کانه‌وه‌.

له‌وێ،له‌ بژوێنه‌کان
جوانووه‌ ئه‌سپه‌کان ده‌له‌وه‌ڕن
له‌ به‌هاری پڕ له‌"سه‌ره‌خس"و"شه‌ودێر"دا
-با-ش له‌ نێو گژوگیادا
هه‌ر ده‌شنێته‌وه‌.

وه‌ره‌،ئه‌ی کیپریس،به‌ره‌و لام
به‌ره‌و ئێره‌ و بۆ لای من وه‌ره‌.
پیاڵه‌ی زێڕینم بده‌یه‌
لێواولێویان که‌ له‌ شه‌ڕاب
له‌و شته‌ی که‌
هه‌ر خوداکان ده‌یخۆنه‌وه‌.
22
"بۆ کچه‌که‌م کلێ ئیس"

کلێ ئیس!لێم مه‌پرسه‌ چی بپۆشی!؟
من ده‌سماڵی گوڵدۆزی کراوی "ساردیسی"م نیه‌
تاکوو به‌ دیاری بتده‌مێ
له‌و ده‌سماڵه‌ی خۆم پۆشیومه‌.
دایکم هه‌میشه‌ هه‌ر ده‌یکوت:
له‌ سه‌رده‌می ئێمه‌دا ته‌نیا به‌ستنی په‌لکه‌کانمان
به‌ ده‌سره‌یه‌کی ئه‌رخه‌وانی
هێمای گه‌وره‌ماڵی و شکۆ بو.
به‌ڵام نه‌مان ده‌فامی ئێمه‌
ئه‌و کیژه‌ی که‌
قژه‌کانی زێرین تره‌ له‌ گڕی فانووس
هه‌رگیز نابێ بۆ رازندنه‌وه‌ی قژی
شتێک جگه‌ له‌ گوڵی تازه‌
هه‌ڵاوه‌سێ.
23
"بۆ تیماس"

ئێمه‌ ئه‌و کووزوویه‌ و ئه‌و نووسراوه‌یه
له‌ سه‌ر ئه‌و پاپۆڕه‌ داده‌نێین.
ئه‌وه‌ خۆڵه‌مێشی"تیماس"ی بچووکه‌
که‌ جوانه‌مه‌رگ
به‌ره‌و شوێنی خه‌وی تاریکی پێرسه‌فوون
به‌ڕێکرا و
ئه‌و
له‌ ماڵی خۆی دوور بوو
کیژه‌کانی هاوته‌مه‌نی
تیغه ‌زاخاو دراوه‌کانیان هه‌ڵگرت
تا به‌ دابی تازیه‌ باری
چه‌پک چه‌پک قژه‌ خاوه‌کانیان ببڕن.‌
24
خۆ تۆ ئێره‌ ده‌زانی
که‌وابو"کرێت"جێ بێڵه‌ و وه‌ره‌ ئێره‌.
لێره‌ که‌ چاوه‌ڕێت ده‌که‌ین.
ئێره‌ له‌ بۆ تۆ پیرۆزه‌
ئێره‌ که‌ ده‌نکه‌کانی ئه‌سپه‌نده‌ر
له‌ پێش میحڕاب
به‌ بۆن و به‌رامه‌وه‌‌ ده‌شنێته‌وه‌ و
کانیله‌ فێنکه‌کان
له‌ ناو لقه‌کانی دار سێودا
به‌ده‌م سترانه‌وه‌ ده‌خوشن و
ئه‌و پنچکه‌ جوان و چڕوپره‌ی سووره‌گوڵ
سێبه‌ر ده‌خاته‌ سه‌ر زه‌وی.
گه‌ڵاکانیش به‌ ده‌م سه‌ماوه‌
خه‌وێکی قووڵ داده‌بارن.
لێره ‌که‌ له‌ پێده‌شت و مێرگه‌کان
ئه‌سپه‌کان ده‌حیلێنن .
25
ئه‌و مه‌زنتره‌ له‌ قاره‌مانێک.
له‌چاوی من دا ئه‌و خوایه‌
ئه‌و که‌ ده‌توانێ له‌ لات دانیشێ و
عاشقانه‌ گوێ بداته‌
زه‌مزه‌مه‌ی شیرینی ده‌نگت
ئاوازی پێکه‌نینی دڵڕفینت
که‌ دڵه‌کوته‌ی من توندتر ده‌کا.
26
تامه‌زرۆم و
له‌ تامه‌زرۆیی دا بوومه‌ خه‌ڵووز
تۆی ئه‌و که‌سه‌ی
که‌بابم ده‌...*


*ئه‌و شێعره‌ له‌ به‌رده‌نووسه‌که‌ی سافۆ دا ئاوا ناته‌واوه‌ و به‌شی کۆتایی سواوه‌و نه‌خوێندراوه‌ته‌وه‌.
---------------------------------------------------------------------------------

سه‌رچاوه‌کان:

1- سافو شاعره ی یونانی دوران باستان،ترجمه علی عبدالهی، مجله نافه،شماره26،ص49-51
2- سافو نخستین زن شاعر،ترجمه پیرایه یغمایی،برگرفته از کتابwomen poems،ص41-42
چشمانی دیگر

3- مختصری درباره سافو،ترجمه علی ثباتی،برگرفته از دایره المعارف بریتانیکا،
http://www.vazna.com/

4- http://www.fa.wikipedia.org/
زیرعنوان "سافو"

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

بۆ دانانی بۆچوون سه‌ره‌تا نام/آدرس اینترنتی
یان ئه‌گه‌ر ناتهه‌وێ بناسرێی { ناشناس }هه‌ڵبژێره‌ و پاشان له‌ سه‌ر - انتشار نظر- کرته‌ بکه‌

گه‌ڕان له‌م ماڵۆچکه‌دا