کرێکاره قه‌دیمیه‌که غیره‌تی هێنایه به‌ر خۆی و کوتی:"هه‌ندێک دره‌نگ بووه .گوێت لێ نیه که‌ڵه‌بابی به‌یانی ده‌خوێنێ.ئه‌وه نیشانه‌ی ئه‌وه‌یه شه‌و دره‌نگ بوه. ناچیه‌وه ماڵێ پشوویه‌ک بده‌ی؟کار نیه جێبه‌جێ نه‌بێ.پیره پیاوێکم دنیام دیوه،نسحه‌ته‌که‌م له گوێ بگره.بۆ ناچیه‌وه ماڵێ بابه‌که‌م.؟"
سەرەنجام ئاکادیمیاى نۆبێڵ لە بەیاننامەیەکدا دانى خەڵاتى نۆبێلى ئەدەبیى ساڵى2010ى بە ماریۆ بارگاس یۆسا، نووسەرى گەورە و ناوبەدەروەى پرۆیى راگەیاند و هەموو ئەگەر و گومانەکانى بە یەکجارى رەواندەوە، چونکە زۆرێک لە ناوەندە ئەدەبییەکان جیهان باسیان لە بەخت و شانسى "هارۆکى موراکامى "ى ژاپۆنى و " کورمک مەک کارتى" ى ئەمریکاییان بۆ وەرگرتنى ئەو خەڵاتە دەکرد، بەڵام ئاکادیمیاى نۆبێل جارێکى تر نیشانى دا کە پێش بینى کردنى براوەکانى خەڵاتى نۆبێڵ و بە تایبەت بوارى ئەدەب وەڕاست ناگەڕێ. یووسا کە ئێستا بۆتە براوەى ئەو خەڵاتە 5/1 میلیۆن دۆلارییە، لە وتوێژێکدا لە وەڵامى ئەوەى کە بۆچوونە لیبراڵەکانى کە زۆر جار وەک دەمارگرژى خۆ دەنوێنن، لە وەرگرتنى خەڵاتى نۆبێڵ بێبەرى دەکەن، رایگەیاندبوو: کە هیچکات لەبەر وەرگرتنى خەڵاتى نۆبێڵى ئەدەبیات، بیروباوەڕە سیاسییەکانى ناگۆڕى.یادداشـتێک له په‌راوێزی نووسینێکی کورتی کاکه سووری له وێبلاگی تاریک و رووندا چه‌ند راگۆڕینه‌وه‌ی دژ به یه‌ک و هاوته‌ریبی یه‌کی لێکه‌وته‌وه .بۆ خۆ بواردن له دووپات بوونه‌وه‌یان چۆنیه‌تی سه‌رهه‌ڵدانی باسه‌که ده‌به‌مه‌وه بۆ سه‌رچاوه که‌ی خۆی یانی وێبلاگی تاریک و روون.هه‌رئه‌وه‌نده تێبینیه به پێویست ده‌زانم .وێبلاگی تاریک و روون براوانی خه‌ڵاتی نۆبێل به سه‌ر دوو تاقمی "که‌ڵه نووسه‌ر " و "جووجه نووسه‌ر "دا دابه‌ش ده‌کا و دڵخۆشی خۆی ده‌رده‌بڕێ بۆ ئه‌وه‌ی نۆبێلی ئه‌مساڵ به شێوه‌یه‌کی شیاو ئاوڕ له که‌ڵه‌نووسه‌رێکی وه‌ک ماریۆ بارگاس یوسا ده‌داته‌وه.
ئه‌گه‌رچی خودی " مه‌حموودی ده‌وڵه‌ت ئابادی" مه‌به‌ستی سه‌ره‌کی باسه‌که نه‌بوو به‌ڵام به شێوه‌یه‌کی نه‌خوازراو بوو به هه‌وێنی هاتنه گۆڕی کۆمه‌ڵێک ڕای جیاواز،ئه‌مه‌ش لێره‌وه ده‌ستی پێکرد : بۆ ئه‌وه‌ی روون کردنه‌وه‌ی زیاتر له سه‌ر بۆچوونه‌که‌ی خۆم به ده‌سته‌وه بده‌م فاکتێکم له وت و وێژێکی ده‌وڵه‌ت ئابادی هێناوه سه‌باره‌ت به‌وه‌ی "ره‌نگه هه‌مووی ئه‌وانه‌ی براوه‌ی ئه‌م خه‌ڵاته ن، سه‌رگوڵی نووسه‌رانی سه‌رده‌می خۆیان نه‌بووبن به‌ڵام ده‌سه‌ڵاتی ده‌ربڕین و خاوه‌ن کاریگه‌رییه‌تی ئه‌م نووسه‌رانه ،له دیاری کردنی چاره‌نووسی خه‌ڵاته‌که‌دا مه‌رجی یه‌که‌م بوون ئه‌گه‌ر چی به پێی ماهیه‌تی کاری نۆبێلی ئه‌ده‌بی، کۆمه‌ڵێ هۆکاری سیاسی و کۆمه‌ڵایه‌تی زێدی نووسه‌ره‌که‌ش ده‌وریان گێڕاوه" .هه‌ر ئه‌م فاکته له وته‌ی ده‌وڵه‌ت ئابادی، وه‌ک ئاماژه‌ی پێکرا به شێوه‌یه‌کی نائانقه‌ستانه باسه‌که‌ی کرد به کێشه‌ی ده‌وڵه‌ت ئابادی و خه‌ڵاتی نۆبێل.بۆ ئه‌وه‌ی بیر و بۆچوونه‌کان زیاتر بکه‌ونه سه‌ر یه‌ک ئه‌م بابه‌ته‌ی سه‌ید قادر هیدایه‌تی"م( چیرۆک له نێوان گه‌شه کردن و دابڕاندا-له گه‌ڵ –په‌راوێزێک بۆ باسی ده‌وڵه‌ت ئابادی و نۆبێل ) –له وێبلاگی "خه‌ونباز" ه‌وه گوازته‌وه بۆ ئێره
میشێل فۆکۆ وه‌ک بیرمه‌ندێکی پۆست مۆدێڕن؛ که ڕخنه‌گرێکی به توانای ده‌سه‌ڵاتیشه، له سه‌ر زمان؛ گوتار و ده‌سه‌ڵات زۆر پرسیاری وردی ورووژاندووه و ده‌روویه‌کی روونتر له رابردووی به رووی ئه‌م بابه‌ته فیکرییانه‌دا کردووه‌ته‌وه، هه‌ر له‌م به‌ستێنه‌دا که‌ڵکه‌ڵه‌ی بیر و زه‌ینی فۆکۆ پێوه‌ندی نێوان زانست و ده‌سه‌ڵات، واته (دانش و قدرت ) ه، فۆکۆ زانست به ئیپیستمه (Episteme) پێناسه ده‌کا، ئیپیستمه زیاتر ئه‌و ژێرخان و بنه‌ما مه‌عر‌یفییانه ده‌گرێته‌وه که له کۆمه‌ڵگادا بوونیان هه‌یه، به باوه‌ڕی ئه‌و فه‌یله‌سووفه ناوداره له ده‌وران و چاخی پێش مۆدێڕندا ناو لێنانه‌کان به پێی ئه‌سڵی زاتی شته‌کان بووه، به‌ڵام له چاخی مۆدێڕندا بۆ ناولێنانه‌کان به‌ره به‌ره گرێبه‌ست هاتووه‌ته ئاراوه، گرێبه‌ست به مانای عورفێکی گشتی، عورفێک که له‌ودا خاوه‌ن هزرو بیرمه‌ندان پێوه‌ندی نێوان دال و مه‌دلوول – یان دیاری ده‌کرد، دیاره پێوه‌ندی نێوان دال و مدلوولیش زیاتر قه‌راردادییه تا زاتی . لێره‌دا پرسیارێک دێته ئاراوه، چ که‌سێ بۆی هه‌بوو، یان بۆی هه‌یه ئه‌م گرێبه‌ستانه دا‌ڕێژێ ؟ به باوه‌ڕی فۆکۆ ده‌سه‌ڵاتی زاڵ گوتار (Discourse) ی زاڵ به‌رهه‌م دێنێ، وه‌ک مارکس که ده یوت : چینی ده‌سه‌ڵاتدار، ئایدیۆلۆژی زاڵ ساز ده‌کا، به باوه‌ڕی فۆکۆ ده‌سه‌ڵات، (ده‌سه‌ڵات به مانا فۆکۆیه‌که‌ی) گوتاری زاڵ به‌رهه‌م دێنێ و جێگه‌وپێگه‌ی دال و مه‌دلوول دیاری ده‌کا.
